Al heel lang ging mijn belangstelling uit om ergens ter wereld vrijwilligerswerk te gaan doen, natuurlijk wel met schildpadden!
Nadat wij 10 jaar geleden met vakantie op Zakynthos waren waar, zoals velen van jullie wellicht wel weten de Caretta Caretta veelvuldig voorkomt, en waar wij met veel belangstelling de verrichtingen volgden van de vele vrijwilligers daar (ook Nederlanders), dacht ik: "Zoiets wil ik ook eens gaan doen." Alleen niet met zeeschildpadden, want dit is toch meestal nachtwerk en daar ik niet zo'n nachtmens ben, dacht ik meteen: Dat moeten landschildpadden worden!
Aangezien ik zelf in het bezit ben van een groot aantal Testudo's Marginata's en Testudo Boettgerie's ben ik eens op internet gaan pluizen waar ik terecht kon. Zodoende kwam ik terecht bij Bernd Pitzer. Een Duitser die al vele jaren in Griekenland woont, zo'n 120 km. onder Thessaloniki, en die per toeval met schildpadden in aanraking is gekomen en zich om hun lot is gaan bekommeren.
Nadat hij een aantal jaren geleden in een winter een aantal weken niet van zijn huisje op de berg naar het dal kon rijden, wist hij ook niets van het drama dat zich onder in het dal afspeelde.
Kilometers natuurgebied waar vele soorten moerasschildpadden voorkwamen, waren in die weken het decor geworden voor de aanleg van de tweebaansweg die de grote plaatsen Larissa en Catherini met elkaar moest gaan verbinden.
Hij was als rasechte natuurliefhebber altijd al onder de indruk geweest van dit gebied en wist van het bestaan van de dieren hier.
Ze reden er nog liever met hun auto overheen, kickend op het geluid, dan dat ze de dieren naar die gekke Duitser brachten! Zodoende liep deze kruistocht uit op iets, dat op een gegeven moment zo uit de hand liep dat hij het niet meer alleen afkon en op zoek ging naar mensen die hem van april tot oktober kwamen helpen, aangezien hij natuurlijk ook nog zijn eigen werk heeft.
Toen ik op internet over hem las, herinnerde ik me dat ik een aantal jaren geleden een documentaire had gezien die op de Duitse televisie werd uitgezonden en dat ik had opgenomen. En ja hoor, de videoband was snel gevonden. Later viel me in dat er ook nog eens een stuk over hem in
het tijdschrift "de Schildpad" had gestaan.
Toen wij, ik had intussen een vriendin gevonden die met me meeging, daar aankwamen, was het meteen al heel vertrouwd. De video had ik ondertussen al vele malen bekeken. Alleen toen we de eerste keer al die gewonde schildpadden zagen, was het toch alsof we een slag in ons gezicht kregen. Hij had er ongeveer 100 zitten, waarvan de meesten wel al aan het opknappen waren. Schildpadden die het slachtoffer waren geworden van bosbranden, van auto's die over hem heen reden, van motorzagen of bosmaaiers, het was verschrikkelijk! Ik denk niet dat je daar aan kunt wennen.
Nu kon ik me voorstellen dat Bernd zich als taak had gesteld om te redden wat er te redden valt. Dat hij het niet in zijn eentje afkon, merkten we nu ook. Als hij 'smorgens naar zijn werk ging, begonnen wij met het schoonmaken van de verblijven en het verzorgen van de dieren. De meesten konden toe met het verwijderen van het vuile verband, het opnieuw uitwassen van de wonden, jodium er op en weer verbinden. Dit omdat er zich anders wellicht vliegen en ander ongedierte in zouden nestelen. Bij de Marginata's werden de vele teken verwijderd die zich her en der tussen alle spleetjes verborgen hielden.
Een dagelijks terugkerend ritueel. Als de dieren verzorgd waren, pakten we de honden en gingen de bergen in op zoek naar onkruid, ze moesten tenslotte ook eten!! Gelukkig waren wij er in mei en groeide er nog volop onkruid. Een paar maanden later en alles zou zijn uitgedroogd. Na een paar uurtjes lopen kwamen we met zakken vol terug en konden de schildpadden hun buikjes rond eten.
In een apart gedeelte van zijn land lopen ongeveer 30 Marginata's, dieren die ooit gewond zijn geweest maar nu weer zover zijn opgeknapt dat dit de kweekgroep van Bernd is geworden. De jongen die hier geboren worden, worden na een paar jaartjes weer uitgezet in de natuur. De eieren die hier worden gelegd,komen op de natuurlijke manier uit. Er komt geen broedstoof aan te pas. Dat kan ook niet want Bernd heeft geen elektriciteit!
Dat betekent dat de jonge dieren die net uit het ei kruipen natuurlijk een groot risico lopen om opgegeten te worden door roofvogels of door de slangen die met grote regelmaat op dit stuk grond voorkomen. Daar hadden wij wat op gevonden. Net in die tijd dat wij er waren, in mei, werden er veel eieren gelegd. Elke keer als wij dat zagen lieten we de schildpad haar gang gaan en groeven daarna de eieren uit om op diezelfde plek een gat te graven waarin wij een nestkastje van volieregaas omheen drapeerden, de eieren er weer voorzichtig in terug legden, om dit daarna weer met gaas te overkappen. Toen we na 3,5 weken naar huis gingen, stond bijna het gehele land vol met die nestkastjes! Wellicht kunnen over een paar jaar, de jongen die hieruit zijn gekropen, weer worden uitgezet in de natuur. En daar is het natuurlijk allemaal om begonnen.
Na een paar dagen hard gewerkt te hebben, vond Bernd dat het tijd werd om met ons op zoek te gaan naar Marginata's in het Ossagebergte, ongeveer 1 uur rijden bij hem vandaan. We kwamen in een heel andere biotoop terecht, bloedheet en heel dor en droog. We vroegen ons af hoe de schildpadden hier konden overleven! Wij zagen namelijk geen onkruid, allen doornige struiken. Maar toch zaten ze er. Na heel lang zoeken ontdekte Marianne de eerste "wilde" schildpad. Een belevenis! Maar al snel vonden we er meer en na een klein stukje verder rijden kwamen we in een veld terecht met wuivende halmen, waar de schildpadden ons gewoon voor de voeten leken te lopen, zoveel waren er!
Zo onwerkelijk, normaal zie je dit alleen in natuurfilms maar nu zaten wij er middenin. Jammer genoeg kwamen we ook enkele dode dieren tegen, hele grote, waarvan alleen nog maar het skelet over was! Maar ook dat is de natuur. En over een paar jaar zullen hier de jonge schildpadjes van Bernd worden uitgezet!
Een aantal kilometers verderop in de Pinios Delta is een gebied waar uitsluitend Griekse Landschildpadden voorkomen. Naar dit gedeelte waren we s'morgens al eens met de auto heengereden. Bernd is een aantal jaren geleden begonnen met het tellen van deze dieren. Ze werden gemerkt met verschillende kleurtjes nagellak en cijfertjes op elk schildje, maar op een gegeven moment is hij hiermee moeten ophouden. Hij was toen tot een aantal van 1000 gekomen, maar vertelde dat elke keer als hij in het gebied kwam, hij vele schildpadden zag die nog niet gemerkt waren. Toen wij het gebied binnen kwamen, verkeerden we in de overtuiging dat we er wel geen zouden zien, maar het is net alsof je in de dierentuin rondloopt; achter elk struikje, bosje, stukje hout zag je wel een schildpad zitten. Op een gegeven moment wisten we gewoon niet meer waar we moesten kijken, zoveel zaten er. Jammer genoeg ook hier weer een groot aantal dode dieren, niet alleen schildpadden, maar ook kadavers van koeien, paarden en geiten die hier ook in kuddes rondlopen. Voor de schildpadden natuurlijk een lekkere afwisseling, zo'n stukje vlees.
Maar wat een prachtig gebied, en die rust en stilte die er heerst. Af en toe werd die wel onderbroken door het mobieltje dat Marianne bij zich had, maar allah!!
Sinds een
aantal jaren werkt Bernd samen met een kliniek in Athene. Hier worden veel gewonde schildpadden afgegeven, die dan hun weg naar Bernd vinden. Deze kliniek heeft niet de mogelijkheden om de schildpadden de verzorging te bieden die ze nodig hebben. Maar aangezien Athene nog 400 km. verder ligt en Bernd
natuurlijk niet de mogelijkheid heeft om elke week hier naar toe te reizen,
zitten de dieren toch vaak een hele lange tijd op medische verzorging te
wachten. Voor de Griekse overheid is de schildpad nog altijd een niet zo
belangrijk dier. Iets dat wij, schildpadliefhebbers, ons helemaal niet kunnen
voorstellen.
We zijn 3,5 weken bij Bernd geweest, we hebben veel gezien en heel veel meegemaakt. We hebben verschrikkelijk gelachen en veel indrukken opgedaan. Het was voor mij dan ook een uitgemaakte zaak dat ik dit jaar weer zou gaan.
En dit is het uiteindelijke resultaat: een gezonde schildpad die in de natuur kan worden teruggezet!
